Σελίδες

Δευτέρα 10 Σεπτεμβρίου 2012

Ακόμα λέμε... "δέρκομαι"!

Το ρήμα "δέρκομαι" είναι ένα από τα πολλά που έχει η ελληνική γλώσσα για να αποδώσει την έννοια του "βλέπω". Συγκεκριμένα, σημαίνει "διαβλέπω, βλέπω καθαρά, κοιτάζω προσεκτικά".
Το χρησιμοποιούμε και σήμερα αυτό το αρχαίο ρήμα, κι ας μην το καταλαβαίνουμε...

 ...κάθε φορά που λέμε "δράκος"! Το ρήμα στον αόριστο β' χρόνο μας δίνει τον τύπο "ἔδρακον". Ο δράκος έχει ένα βασικό χαρακτηριστικό: να μην του ξεφεύγει τίποτα από την όρασή του. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως  στην ελληνική Μυθολογία όταν έπρεπε κάτι ή κάποιος να επιτηρηθεί ή να φυλαχθεί, η επιλογή για την φρούρηση ήταν ένας... δράκος / δράκων (βλ. Μήλα των Εσπερίδων, Χρυσόμαλλο δέρας, Ανδρομέδα κ.α. )



...κάθε φορά που λέμε "οξυδερκής"! Ο "οξυδερκής" είναι ο έξυπνος άνθρωπος. Έξυπνος, όμως, διότι παρατηρεί τα πάντα προσεκτικά και έτσι δεν ξεφεύγει τίποτα από την αντίληψή του, "δέρκεται" με "οξύ" τρόπο, έχει οξύ μυαλό, "μυαλό ξυράφι"!
Υπάρχει και το επίθετο "πανδερκής" (πᾶν + δέρκομαι) -> αυτός που παρατηρεί τα πάντα, δηλαδή αυτός που έχει πανεποπτεία.

Από αυτό το ρήμα προέρχεται και η αρχική ονομασία του ζαρκαδιού, "δορκάς". Ο παρακείμενος του ρήματος (με ενεστωτική σημασία) μας δίνει τον τύπο "δέδορκα". Το ζώο αυτό ονομάστηκε έτσι από τα μεγάλα και λαμπερά του μάτια.
                                                                                 Ελένη Ωρείθυια Κουλιζάκη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.