Σελίδες

Τετάρτη 10 Οκτωβρίου 2012

Γιατί λέμε "κρασί" τον οίνο;

Το κρασί ονομάζεται "οίνος".
Πώς καταλήξαμε όμως να τον λέμε "κρασί";



Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν κρασί πολύ πιο δυνατό από το σύγχρονο. Επειδή ήταν και της φιλοσοφίας "μέτρον ἄριστον" συνήθιζαν να το ανακατεύουν με νερό, ώστε να μην τους μεθάει και να το απολαμβάνουν σιγά -σιγά.
Το ρήμα που σημαίνει "ανακατεύω" στα αρχαία είναι το "κεράννυμι".
Η μετοχή του Παρακειμένου μας δίνει τον τύπο "κε-κρα-μένος" (αυτός που έχει ανακατευθεί), ενώ το ουσιαστικό που παράγεται είναι η "κρᾶ-σις". 

Από την φράση "κρᾶσις οἴνου" μας απέμεινε λοιπόν η λέξη "κρασί"...


Η ελληνική γλώσσα, ωστόσο, είναι τόσο πλούσια, ώστε για κάθε ιδιαίτερο "ανακατεύω" έχει και διαφορετική λέξη.

Δηλαδή: "κεράννυμι"= ανακατεύω υγρό με υγρό.
               "φύρομαι" = ανακατεύω υγρό με στερεό (π.χ. "αιμόφυρτος").
               "μίγνυμι" = ανακατεύω στερεό με στερεό (π.χ. "μίγμα").

Ας πούμε, λοιπόν, πριν υψώσουμε τα ποτήρια με το κρασάκι μας, "εὐοῖ εὐάν!", όπως έλεγαν οι πρόγονοί μας... είναι άλλωστε το επιφώνημα από το οποίο προκύπτει το..."εβίβα"! 

                                                              Ελένη Ωρείθυια Κουλιζάκη

11 σχόλια:

  1. Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα όσα μας γράφεις καλή μου Ελένη. Σε ευχαριστούμε πολύ.

    Υ.Γ. Τέλεια η νέα εμφάνιση του blog σου!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ευχαριστώ πολύ για την αποδοχή και τα καλά λόγια σου, Άννα μου!
      Το blog δεν θα ήταν τόσο όμορφο αν δεν με παρότρυνες εσύ, έμπνευση και Μούσα μου! ;)

      Διαγραφή
  2. μελίφρονα οίνον εκίρνα....να και το σημερινό κέρασμα :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. συγχαρητηρια για την υπαρξη αυτου του ιστολογιου, ειθε να διαδωθει

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Πρώτη φορά συνδέθηκα με το ιστολόγιο σας και θα ήθελα απλά να σας συγχαρώ αλλά και να ευχηθώ όπως παραμείνει πάντοτε ένας φάρος για μας τους νεοέλληνες που χάνουμε την επαφή με την πιό ζωντανή, μεστή και ακριβή γλώσσα του πλανήτη!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. κα Ελένη,
    Είχα ενθουσιασθεί μέ τήν ερμηνεία πού άκουσα από τον δημοσιογράφο ..... προ έτους περίπου.
    Ελευθερία = Ελευσις ορίου.
    Και σαν νεοφώτιστος και ημιμαθής αναπαρήγαγα αυτή τη "γνώση" σε κάθε ευκαιρία. "Μόλυνα" έτσι άλλους 5 - 10 ανθρώπους. Ελπίζω οτι οι περισσότεροι δεν μού έδωσαν σημασία και το ξέχασαν σύντομα.
    Νομίζω οτι το ιστολόγιο αυτό είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον.
    Εχω σκοπό να εντρυφήσω πολύ.
    Εκ περισσού να εκφράσω και ευθέως τα συγχαρητήρια.
    Κ.Παπαδιάς

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.