Σελίδες

Πέμπτη 14 Μαΐου 2015

Ίνδαλμα!

Kάποιοι άνθρωποι συνηθίζουν να έχουν κάποιους άλλους ανθρώπους ως πρότυπα (είτε συνειδητά είτε υποσυνείδητα), που τους εμπνέουν και που επιθυμούν να τους ομοιάσουν, που τους θαυμάζουν...
Αυτούς, λοιπόν, τους ονομάζουμε "ινδάλματα".

                

Τί σημαίνει όμως η λέξη "ίνδαλμα"; Από πού προκύπτει;

Το αρχαίο ελληνικό ρήμα "ἰνδάλλομαι" σημαίνει "ομοιάζω με,  φαίνομαι όμοιος με".

Στην "Οδύσσεια" του Ομήρου στην ραψωδία Γ, στ. 246 συναντάμε την φράση: "ἀθάνατος ἰνδάλλεται εἰσοράασθαι" = ομοιάζει με τους αθανάτους στην όψη.

                     

Στον Αριστοφάνη στην κωμωδία "Σφῆκες" στον στ. 188 συναντάμε την φράση: "ἰνδάλλεται ὁμοιότατος κλητῆρος" = φαίνεται όμοιος με κλητήρα.

Η κατάληξη -μα φανερώνει "το αποτέλεσμα μιας ενέργειας".

Άρα, το ίνδαλμα είναι η μορφή, η εικόνα, το ομοίωμα, αυτό που βλέπω και θέλω να φαίνομαι όμοιος με αυτό!

Προσοχή στην επιλογή των ινδαλμάτων μας λοιπόν...

* Έχετε σκεφθεί ποτέ πως η καλύτερη επιλογή ινδάλματος είναι η εκδοχή του ΔΙΚΟΥ ΣΑΣ ανώτερου εαυτού...; *

                                                                             Eλένη Ωρείθυια Κουλιζάκη

Τετάρτη 8 Απριλίου 2015

Ταλαντεύσου στην Σπείρα...

Η σπείρα είναι ένα σχήμα σπουδαίο, που το συναντούμε παντού στην Φύση: στα σαλιγκάρια, στους γαλαξίες, στο αυτί μας, στα κοχύλια, στο δέρμα των δαχτύλων μας...



Γνωστή είναι και η "Σπείρα του Αρχιμήδη"- ή αλλιώς "επίπεδη έλικα" - με την οποία ο σπουδαίος εφευρέτης κατάφερε να περιγράψει τον τετραγωνισμό του κύκλου χωρίς κανόνα και διαβήτη.
Το σχήμα βέβαια ήταν γνωστό από τα προϊστορικά χρόνια, καθώς το εντοπίζουμε και στην τοιχογραφία με τις πολύχρωμες σπείρες στο Ακρωτήρι της Θήρας.



Γνωστή είναι, επίσης, και η ακολουθία του Fibonacci, η σχηματική απεικόνιση της οποίας μας δίνει μια σπείρα.




Ας αναζητήσουμε, όμως, την ετυμολογική προέλευση της λέξεως: 

Η αρχαία ελληνική λέξη "σπεῖρα" συνδέεται με το ρήμα "σπείρω", που σημαίνει 1."σπέρνω σπόρο" 2. "σπέρνω παιδιά, γεννώ" 3. "διασκορπίζω, διαδίδω, εξαπλώνω, επεκτείνω".

Από το ρήμα "σπείρω" προκύπτει και η λέξη "σπέρμα": 1. σπόρος των φυτών και σπέρμα των ζώων και 2. μεταφορικά λέγεται για το σπέρμα, την πρώτη αρχή, την προέλευση, το αρχικό σημείο του οποιουδήποτε πράγματος. Είναι, επίσης, ο γόνος, η φυλή, καταγωγή , η γενιά.

Άλλες ομόρριζες λέξεις της αρχαίας ελληνικής είναι η σπορά, ο σπόρος, το σπαρτόν, η διασπορά και η πανσπερμία (πᾶν + σπέρμα).
*[Σύμφωνα με την "θεωρία της Πανσπερμίας", η ζωή στην Γη προέρχεται από μικροοργανισμούς που έφτασαν από το διάστημα και εξελίχθηκαν.]





Διαπιστώνουμε, λοιπόν, μια σύνδεση ανάμεσα στην σπείρα και στο σπείρω = επεκτείνω... Μια σύνδεση ανάμεσα στην σπείρα και στο σπέρμα = προέλευση...

Τι μπορεί να είναι αυτό που τα συνδέει...; 

Ας θυμηθούμε σε αυτό το σημείο την ελικοειδή - σπειροειδή μορφή του DNA ( έχει συνήθως την μορφή διπλής έλικας). 

Όπως γνωρίζουμε, τo DNA είναι ένα νουκλεϊκό οξύ που περιέχει τις γενετικές πληροφορίες που καθορίζουν την βιολογική ανάπτυξη όλων των κυτταρικών μορφών ζωής και των περισσοτέρων ιών.



Ας θυμηθούμε, επίσης, την ελικοειδή-σπειροειδή μορφή του Κηρυκείου του Ερμή...



...και ας κάνει ο καθένας από εμάς τους συνειρμούς και την έρευνά του.

Μέχρι να εντοπίσουμε το ἔτυμον, το αληθές, ας εμπνευστούμε από τους Tool, που μας προτρέπουν να "ταλαντευτούμε στην σπείρα"..."swing on the spiral" ...

                              

Ευχαριστώ θερμά τον φίλο μουσικό και συγγραφέα του βιβλίου "Ιπποκράτειος Ρεφλεξολογία", Γρηγόρη Δρακόπουλο, για την πολύτιμη αρωγή του.


                                                                                Ελένη - Ωρείθυια Κουλιζάκη

Τετάρτη 25 Φεβρουαρίου 2015

"Exit" όπως... "ἐξιτ-ήριον"!

Το "εξιτήριο" είναι το έγγραφο που παρέχεται στον ασθενή, όταν φεύγει από τον χώρο του νοσοκομείου.
Προέρχεται από το ρήμα "ἔξειμι" < ἐξ + εἶμι : πηγαίνω.

Πασιφανής είναι η ομοιότης της αγγλικής λέξεως "exit" με την λέξη "εξιτ-ήριο".


Ενώ το "εξιτήριο" προσφέρει πρόσβαση προς τα έξω (ἐξ), το "εισιτήριο" παρέχει πρόσβαση "εἰς": σε κάποιο μέρος.

Στην Προστακτική έγκλιση του Ενεστώτα Ενεργητικής Φωνής, το ρήμα "εἶμι" μας δίνει τον τύπο:
 "ἴτ-ω" (ας έρθει!) και "ἴτ-ε" (ελάτε!), τον οποίο συναντάμε και στον παιάνα των Ελλήνων στην ναυμαχία της Σαλαμίνας:

"Ὦ παῖδες Ἑλλήνων ἴτε,
ἐλευθεροῦτε πατρίδ', ἐλευθεροῦτε δὲ
παῖδας, γυναῖκας, θεῶν τέ πατρῴων ἕδη,
θήκας τε προγόνων,
νῦν ὑπὲρ πάντων ἀγών."

Εμπρός, γιοί των Ελλήνων,
Ελευθερώστε την πατρίδα,
Ελευθερώστε τα παιδιά σας, τις γυναίκες σας,
Τους βωμούς των θεών των πατέρων σας
Και τους τάφους των προγόνων σας:
Τώρα είναι ο αγώνας για τα πάντα.


Από το ρήμα "εἶμι" έχουμε και τις λέξεις: "ἰόν"= αυτό που πηγαίνει (μετοχή Ενεστώτα, ουδέτερο γένος), "ανιόν", "κατιόν", "προϊόν" <πρό + ἰόν, "ἐξ-ίτ-ηλος" και "ἀν-εξ-ίτ-ηλος" : ( "α" στερητικό), "προσ-ιτ-ός" < πρός + εἶμι.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η λέξη "ἰός", που σημαίνει "βέλος"... = ίσως "αυτό που έρχεται / θα έρθει"...;;;
Ένα, άλλωστε, από τα επίθετα της θεάς Αρτέμιδος, της θεάς της θήρας, ήταν "Ἰοχέαιρα" < ἰός + χέω: σκορπίζω = αυτή που σκορπίζει τα βέλη της.

                                       

"Ἰός" ονομάζεται και το δηλητήριο, ίσως γιατί στα αρχαία χρόνια συνήθιζαν να βάζουν δηλητήριο στις άκρες των βελών τους. Αρχικά εγράφετο "FIOΣ" με το γράμμα "βαῦ" (η προφορά του έδινε συνήθως ήχο ανάμεσα σε β και φ) ή αλλιώς "δίγαμμα" , καθώς μοιάζει με διπλό γάμμα.

Ο Ηράκλειτος μας δίνει την υπέροχη φράση: "Τοῦ βιοῦ οὔνομα βίος, ἔργον δὲ θάνατος" : "του τόξου το όνομα είναι ζωή, το έργο του όμως είναι ο θάνατος" φανερώνοντάς μας με τον κάλλιστο τρόπο, ως συνήθιζε, την αρμονία και ενότητα των αντιθέτων...

                               

                                                             Ελένη Ωρείθυια Κουλιζάκη